Miłość do książki
Bibliofilstwo, przez wielu uważane za najszlachetniejszą postać kolekcjonerstwa, to przejaw zamiłowania do książek. Kolekcjonerzy poszukiwali egzemplarzy szczególnie cennych ze względu na ich treść, osobę autora, miejsce i datę powstania, a także ze względu na pewne cechy związane z samą książką: bogatego lub nietypowego zdobnictwa, ingerencji cenzorskich, niekiedy także pomyłek w druku. Wszystko, co nadawało danemu egzemplarzowi wyjątkowe cechy, mogło przyciągnąć uwagę bibliofila. Rękopisy i inkunabuły żydowskie są w większości unikatami. Już w XIX wieku zachowała sie stosunkowo niewielka liczba egzemplarzy starych żydowskich książek – gubionych podczas ucieczek przed pogromami, konfiskowanych, palonych na stosach.
Początki kolekcji
Leon Vita Saraval (1771–1851), kupiec, potomek rabinackiego rodu, w nowoczesny sposób kontynuował intelektualną tradycję swoich przodków. Sam był autorem kilku tekstów i tłumaczeń z języka niemieckiego na włoski. W latach trzydziestych XIX wieku został dyrektorem Żydowskiej Szkoły Publicznej w rodzinnym Trieście. Sławę zyskał jednak dzięki swojej wielkiej miłości do książek. Powodzenie w interesach umożliwiło mu wydawanie wielkich sum pieniędzy na starannie wybrane rzadkie egzemplarze rękopisów i druków. O każdą ze swoich książek troskliwie dbał oraz opatrywał ją wiarygodnym, wyczerpującym opisem bibliograficznym.
Unikalny zbiór
W chwili śmierci Leona Vita Saravala w 1851 roku kolekcja liczyła 1490 pozycji, rękopisów i rzadkich druków. Bardzo cenną grupę stanowiło 48 inkunabułów, niemal połowa wszystkich druków z XV wieku znanych ówczesnym uczonym. Księgozbiór był przekrojem przez całe żydowskie piśmiennictwo od starożytności, zawierał dzieła religijne, przekłady tekstów biblijnych i apokryficznych, komentarze wybitnych uczonych do Pisma Świętego, dzieła homiletyczne, prace żydowskich geografów i filozofów, kodeksy praw i zbiory poezji, wszystkie bardzo wartościowe, również ze względu na ich unikatowość.
czytaj dalej
Kolekcja we Wrocławiu